یک روش درمانی قطعی برای خلاص شدن از شر انواع مشکلات و بیماری‌های دندان و لثه، جراحی دندان است. در این متن همراه ما باشید تا از 0 تا 100 فرایند انواع جراحی‌های دندان و مراقبت‌های مهم قبل و بعد آن، آشنا شوید.

جراحی دندان چیست؟

جراحی دندان به هر گونه جراحی دندانپزشکی با اهداف درمانی یا زیبایی گفته می‌شود که توسط دندانپزشک روی لثه یا دندان‌ها انجام می‌شود.

 پیوند لثه، جراحی ریشه، کاشت ایمپلنت و عصب کشی از مهم‌ترین انواع جراحی دندان محسوب می‌شوند.

چه زمانی به جراحی نیاز است؟

درصورتیکه به هرکدام مشکلات و موارد زیر برخوردید، انواع جراحی‌های دندان می‌تواند به کمک شما بیاید.

• آسیب شدید دندان‌ها
• آسیب جدی به لثه
• نیاز به اصلاح فک
• نیاز به افزایش طول تاج دندان
• کشیدن دندان عقل
• کشیدن دندان عقل نهفته
• اختلال مفصل گیجگاهی فکی
• نیاز به پیوند استخوان برای ایمپلنت و موارد دیگر
• آپنه خواب
• سرطان دهان

انواع جراحی دندان

جراحی‌های دندان بر اساس نوع نیاز بیمار و هدف درمانی، انواع مختلفی دارد. هر نوع جراحی بر اساس شدت آسیب دیدگی، ممکن است که در مدت زمان کوتاهی انجام شود و در صورت عمیق بودن آسیب، زمان بیشتری برای درمان می‌طلبد. مهم‌ترین این جراحی‌ها عبارتند از:

پیوند استخوان فک

اگر به موقع، جای خالی دندان‌های از دست رفته پر نشود، به مرور استخوان فک تحلیل می‌رود. این موضوع به تخریب دندان‌های سالم و تغییر ظاهر منجر می‌شود.

در جراحی پیوند استخوان فک، حجم و تراکم استخوان از دست رفته بازیابی می‌شود تا شرایط لازم برای کاشت ایمپلنت دندان، مهیا شود.

جراحی پریودنتال

اگر با عفونت لثه سروکار داشته باشیم، نیاز به جراحی پریودنتال است.

در این جراحی برش‌های ظریفی روی لثه‌ها ایجاد می‌شوند تا جراح امکان تمیز کردن ریشه‌ دندان‌ها را داشته باشد. در نهایت بعد از پاک کردن باکتری‌ها و پلاک‌ها، بافت لثه به جایگاه اصلی خود، بخیه می‌خورد.

جراحی ارتوگناتیک

ناهنجاری‌های اسکلتی در استخوان فک، یکی از رایج‌تری مشکلات در دنیای دندانپزشکی است که زیبایی بیماران را تحت تاثیر قرار می‌دهد.

دندانپزشک در پروسه جراحی ارتوگناتیک به اصلاح ناهمترازی‌های فک می‌پردازد تا صورت بیمار در پایان جراحی و دوره نقاهت، تعادل بیشتری داشته باشد.

جراحی ریشه دندان

ریشه دندان، جزو آسیب‌پذیر‌ترین اندام‌ها در دندان‌های شما محسوب می‌شود که ممکن است حتی در صورت رسیدگی و بهداشت دهان و دندان نیز دچار آبسه شود. دندانپزشک در صورت وجود مشکلاتی مثل عفونت یا کیست به کمک جراحی، باکتری‌ها را از ریشه دندان شما پاک می‌کند.

فراموش نکنید که ریشه دندان بعد از اتمام جراحی نیز هنوز حساس و آسیب‌پذیر است و نیاز به مراقبت دارد.

جراحی اندودنتیک

اگر پالپ ریشه دندان شما دچار آلودگی شدید شود و دردهای ضربان‌دارتان شروع شوند، احتمالاً به جراحی اندودنتیک نیاز دارید. این جراحی مختص از بین بردن عفونت و آلودگی از پالپ ریشه دندان‌ها است. اگر به موقع انجام نشود، احتمال گسترش ناحیه آسیب دیدگی در ریشه دندان وجود دارد.

عصب کشی

زمانی که درد دندان، امان‌تان را بریده باشد و عفونت، تمامی ریشه دندان شما را فراگرفته باشد، تنها راه باقی مانده برای نجات شما از درد و سالم ماندن باقی دندان‌های‌تان، عصب کشی خواهد بود!

در جراحی عصب کشی، پالپ یا ریشه دندان‌ها از استخوان فک و لثه خارج می‌شوند و تنها دندان‌ها باقی می‌مانند.

جراحی دندان عقل

دندان عقل، همان دندان پردردسری است که در حوالی 20 سالگی پدیدار می‌شود و دردهای آزاردهنده‌ای برای شما ایجاد می‌کند و باید هر چه سریع‌تر از شر آن خلاص شوید. این جراحی با بی‌حسی موضعی یا بیهوشی کامل انجام می‌شود. دندانپزشک در فرایند این جراحی، دندان را به قطعات کوچک‌تر تقسیم می‌کند تا بتواند تمامی بخش‌های دندان عقل را از لثه خارج کند.

ایمپلنت

کاشت ایمپلنت، یکی از محبوب‌ترین درمان‌های دندانپزشکی برای پر کردن جای خالی دندان‌ها محسوب می‌شود.

در این روش درمانی، پایه‌های شیاردار از جنس تیتانیوم یا زیرکونیم داخل استخوان فک، کاشته می‌شوند. سپس روی پایه‌ها، فیکسچر و پروتز ایمپلنت قرار می‌گیرند تا شکل طبیعی دندان‌ها دوباره ایجاد شوند.

جراحی پالپوتومی

اگر عفونت و آبسه ریشه دندان شما تمامی پالپ ریشه را آلوده نکرده باشد، می‌توانید با کمک جراحی پالپوتومی، به راحتی تنها از قسمت آلوده و درگیر عفوت پالپ ریشه‌ دندان‌تان، خلاص شوید. در نتیجه دندانی زنده، یعنی حساس به سرما و گرما خواهید داشت.

جراحی پالپکتومی

در این جراحی، پالپ دندان به صورت کامل از لثه خارج می‌شود و دندانپزشک جای خالی آن را پس از ضدعفونی با ماده خارجی مخصوص پر می‌کند.

زمان‌هایی که جراحی پالپوتومی امکان‌پذیر نیست، پالپکتومی بهترین روش درمانی خواهد بود.

در این روش جراحی، ریشه دندان به صورت کامل از استخوان فک خارج می‌شود و جای آن با ماده مخصوص، پر می‌شود تا در آینده بیمار دچار درد و مشکلات پس از جراحی نشود.

چه مراقبت‌هایی قبل از جراحی دندان لازم است؟ 

برای اینکه پروسه جراحی دندان شما موفقیت آمیز باشد، باید یکسری از نکات مهم را قبل از آن رعایت کنید تا ریسک خطر آفرین بودن جراحی شما پایین آید.

مراحل و نحوه جراحی دندان

هر کدام از انواع جراحی یک فرایند مشخص را طی می‌کنند. به‌طورکلی، آغاز یک جراحی دندان موفق از مراقبت‌های پیش از عمل شما شروع می‌شود.

متخصص دندانپزشک، کار خود را با گرفتن عکس‌های اشعه ایکس و اسکن برداری‌های لازم از ریشه و استخوان فک شما شروع می‌کند تا بتوانید یک برنامه ریزی دقیق برای مسیر جراحی شما ترسیم کند.

اگر شدت عفونت و آسیب دیدگی شدید نباشد، جراحی شما با یک عمل سرپایی و تزریق آرامبخش ساده امکان پذیر است. در صورت عمیق بودن میزان عفونت و افزایش شدت درد بیمار، ممکن است که دندانپزشک تشخیص دهد که بهتر است بستری و بیهوش شوید.

مدت زمان جراحی دندان به میزان عفونت و شدت مشکل، بستگی دارد. در حالت معمولی، جراحی‌های ساده، حدود 30 دقیقه طول می‌کشند و در بیشترین حالت ممکن نیز یک جراحی با شدت عفونت عمیق و بالا به حدود 2 ساعت زمان نیاز دارد.

برای مراقبت‌های بعد از جراحی دندان چه کارهایی نیاز است؟

حتی اگر جراحی دندان را نزد متخصص‌ترین دندانپزشک شهرتان انجام دهید برای اینکه پروسه درمان موفقی داشته باشید و از درد بعد از کشیدن دندان در امان باشید، باید یکسری مراقبت‌ها را بعد از جراحی جدی بگیرید.  برخی از این مراقبت‌های اساسی عبارتند از:

• فشار دادن ملایم گاز استریل روی محل جراحی
• پرهیز از مکیدن و تف کردن آب دهان
• پرهیز از مصرف دخانیات مثل سیگار و قلیان
• عدم استفاده از نی تا 10 ساعت پس از جراحی
• پرهیز از کشیدن برس مسواک روی محل جراحی
• عدم استفاده از نوشیدنی‌ها و خوراکی‌های سرد و گرم
• استفاده منظم از داروهای تجویز شده
• استفاده از کمپرس سرد برای کاهش درد
• داشتن استراحت کافی
• پرهیز از جویدن و گاز زدن خوراکی‌های سفت

خطرات و عوارض احتمالی جراحی

جراحی‌های دندان مثل سایر درمان‌های پزشکی، ممکن است برای شما دردسر ایجاد کنند و عوارضی داشته باشند. در ادامه مهم‌ترین خطرات و عوارض احتمالی را بررسی می‌کنیم.

• احساس بو و طعم بد داخل دهان و لثه
• خشکی دهان و اطلاف لثه
• درد خفیف تا شدید
• خشکی و تورم فک
• کبوی و خونریزی گونه و فک
• تورم و التهاب
• عفونت
• بی حسی
• ایجاد حفره خشک
• آسیب به دندان های مجاور
• قفل شدن فک ها
• آسیب سینوس
• آسیب عصبی

فراموش نکنید که اگر شما برای به سراغ بهترین مرکز جراحی دندان بروید، ریسک ایجاد عوارض تا حد قابل ملاحظه‌ای کاهش پیدا می‌کند.